Turystyka

 Poniżej prezentujemy trasy turystyczne, w których miejscem zwiedzania są Bednary

Trasa Łowicz - Bednary (17 km)
Łowicz – Zielkowice – Arkadia – Nieborów – Bednary. Powrót ze stacji PKP Bednary.

Naszą wędrówkę zaczynamy w Łowiczu na Starym Rynku. Udajemy się ulicą 11 listopada w stronę ronda, następnie skręcamy w lewo, mijając z prawej strony gmach sądu. Idziemy ulicą 1 Maja w stronę ulicy gen. Klickiego. Po lewej stronie widzimy basztę wzniesioną w 1822 roku. Pierwotnie miała być częścią większego zespołu warownego, jednak niedokończoną warownię przerobiono na młyn parowy, który spłonął w 1907 roku. W 1963 r. wieża została odbudowana z przeznaczeniem na stanicę harcerską. Obecnie jest w posiadaniu Mazowieckiej Fundacji Społeczno-Kulturalnej.

Od ulicy 1 Maja skręcamy w prawo w ulicę Pałacową. Na jej końcu znajduje się zespół romantyczny gen. Klickiego. W jego skład wchodzą: wcześniej wspomniana baszta, pałacyk, kaplica i domek dozorcy. Wszystkie budynki wzniesione w 1824 roku. Obecnie w pałacu mieści się Galeria Malarstwa Współczesnego Zofii i Romana Artymowskich oraz Izba Pamiątek po generale Stanisławie Klickim.

Kierujemy się dalej ul. Klickiego w stronę Zielkowic. Była to niegdyś wieś o typowo łowickiej zabudowie, obecnie staję się już praktycznie przedmieściem Łowicza. Za wiaduktem kolejowym skręcamy w lewo. Droga wiedzie nas przez leśne tereny. Docieramy do głównej trasy i skręcamy w prawo, po przejechaniu niewielkiego lasku i mostu na Skierniewce zatrzymujemy się przy sklepie spożywczym po prawej stronie drogi i na piechotę udajemy się do głównej bramy arkadyjskiego parku.

Ogród romantyczny został założony przez Helenę Radziwiłłową, żonę Michała Hieronima Radziwiłła, właściciela Nieborowa. Mimo licznych zmian jakie zaszły przez ponad dwa wieki jego istnienia jest jedynym w Polsce zabytkiem architektury ogrodowej w Polsce który zachował pierwotną koncepcję przestrzenną z końca XVIII wieku. Po wejściu do parku ukaże nam się rozległy staw. Skręcamy w lewo i udajemy się do Świątyni Diany, zbudowanej wg projektu Szymona Bogumiła Karpia. Jest centralnym obiektem parku, ulokowanym nad stawem, do którego prowadzą schody. Po obu ich stronach umieszczono kamienne rzeźby lwa i sfinksa. W świątyni są kolumny w stylu jońskim. Napis pod tympanonem (cytat z sonetu Petrarki): "Dove pace trovai d'ogni mia guerra" znaczy: Tutaj odnalazłem spokój po każdej mojej walce. Wnętrze podzielono na kilka pomieszczeń. Największa jest sala główna z korynckimi kolumnami, wnękami na urny i lustrami. Ozdobą sali jest plafon autorstwa J.P. Norblina "Jutrzenka wyprowadzająca rumaki Apollina". W świątyni znajduje się również Gabinet Etruski, który pełnił rolę muzeum.Ścieżką nad brzegiem stawu dochodzimy do pełniącego funkcję mostu Akweduktu.
Wracamy do Świątyni Diany i kierujemy się na południe do Przybytku Arcykapłana - prostokątnego, dwupiętrowego budynku. Od południa na na piętrze znajduje się taras otoczony kolumnami. W górnej części budynku umiejscowiona jest wieżyczka z gołębnikiem. Ściany zdobią różne otwory i elementy lapidarne. Jest ich tutaj prawie 200 i pochodzą głównie z przebudowanej kaplicy św. Wiktorii w łowickiej katedrze oraz zamku prymasowskiego. Pośrodku ściany wschodniej znajduje się ślepa arkada ujęta w kolumny, między którymi umieszczono płaskorzeźbę Gioacchina Staggiego "Nadzieja karmiąca Chimerę".
Opuszczamy Przybytek i ścieżką biegnącą na północ przechodzimy do Domku Murgrabiego i przylegającego do niego Łuku Greckiego. Domek wzniesiono na planie prostokąta z cegły, kamienia, rudy i częściowo otynkowano. Charakterystyczna dla tej budowli jest wieża zwieńczona blankami. Przy domku znajduje się studnia przykryta kratą.
Przechodzimy dalej na północ do Domku Gotyckiego, zbudowanego w latach 1795-98 z cegły i rudy darniowej. Jego naroża ozdabiają dwie wieżyczki. W elewacji zachodniej znajduje się ceglany ostrołuk podzielony na mniejsze, we wschodniej wnęka ostrołukowa z oknem. W tym domku księżna urządziła symboliczną kwaterę dla swojego syna Michała Gedeona, generała napoleońskiego. W domku znajduje się łoże pokryte lamparcią skóra, krzyż, rzymski orzeł, zbroja rycerska, portrety wodzów polskich, tarcze herbowe, mapy, a także rzeczy generała: kapelusz, odznaczenia, książki. Obecnie wnętrza domku nie są udostępnione zwiedzającym. Przy budowli znajduje się Grota Sybilli zbudowana z głazów narzutowych, wejście do niej zakrywa żelazna krata. Nad wejściem znajduje się kapliczka, w której kiedyś była płaskorzeźba przedstawiająca Madonnę.
Z tego miejsca udajemy się alejką w kierunku południowo-wschodnim do Obelisku oraz pozostałości po Cyrku Rzymskim. Wracamy do wejścia, na północny zachód od bramy znajduje się Dom Konopackich.

Opuszczamy park i udajemy się do Nieborowa drogą biegnącą przez aleję lipową. Droga do Skierniewic biegnie w prawo, my natomiast jedziemy prosto po czym zatrzymujemy się na parkingu lewej stronie drogi. Nieborów (Nyeborowo lub Nyeoborow) wzmiankowany był już w dokumentach kościelnych z XIV wieku. Parafia była erygowana w 1314 roku. Pierwszy, drewniany kościół przetrwał do 1884 roku. Obecny zbudowano w latach 1871-1883. Pierwotnie te ziemie nie należały do prymasów. W XV i XVI wieku jako właścicieli wymienia się Nieborowskich, a w XVII wieku jako współwłaścicieli Tarnowskich. W 1694 roku Jan Nieborowski sprzedał dwór arcybiskupowi Michałowi Radziejowskiemu. W 1695 roku rozpoczęto budowę rezydencji wg projektu Tylmana z Gameren. Od 1697 pałac przechodził z rąk do rąk. W 1766 roku właścicielem dóbr został Michał Kazimierz Ogiński, wojewoda wileński, który przeprowadził gruntowne prace w urządzaniu pałacu i rozbudowie ogrodu. W 1774 Ogiński odsprzedał rezydencję Michałowi Hieronimowi Radziwiłłowi. Do prac budowlanych przy pałacu i upiększaniu ogrodu zatrudnił Szymona Bogumiła Zuga. Ostatnim właścicielem pałacu był Janusz Radziwiłł (1906 - 1945). Po wojnie zespół architektoniczno ogrodowy przejęło Muzeum Narodowe w Warszawie.
Przechodzimy przez bramę główną z portiernią, powstałe w 1889 roku, do dawnego dziedzińca dojazdowego. Pierwszą budowlą po prawej stronie jest dawny browar wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku, później adaptowany do potrzeb manufaktury majoliki. Obecnie w budynku znajduje się współczesna wytwórnia ceramiki oraz ekspozycja muzealna dawnych wyrobów majoliki nieborowskiej i mebli. Następenie wkraczamy na dawny dziedziniec honorowy. Kolejnym budynek po tej samej stronie to oficyna kuchenna zwana też pawilonem "myśliwskim", wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku. Obecnie mieszczą się tu pokoje gościnne.
Przed nami znajduje się pałac, który zaczął powstawać w 1695 roku. Korpus główny murowany, zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, trzecie piętro mansardowe. Do korpusu głównego przylegają dwie kwadratowe wieże alkierzowe. Tympanony wypełnione płaskorzeźbami, siukowymi panopliami i kartuszami herbowymi. Dach nad korpusem manasardowy, wieże zwieńczone barkowymi hełmami.Wejście dla zwiedzających znajduje się w lewej, wschodniej wieży, w pomieszczeniu obok jest szatnia i punkt sprzedaży pamiątek. Z szatni przechodzimy do Korytarza Rzymskiego, w którym umieszczono nagrobną stelę attycką z IV w. p.n.e., urny nagrobne i rzymskie elementy lapidarne.
Wchodzimy do sieni głównej, która stanowi jedyny zachowany element dawnego renesansowego dworu Nieborowskich z XVII wieku. W sieni znajdują się cztery piaskowcowe portale, których zwieńczenia zawierają kartusze z herbami byłych właścicieli. Na ciężkim stole (wyrób nieborowski z XIX wieku) Głowa Niobe (kopia rzymska z I w. n.e.), uwieńczona w poemacie K.I. Gałczyńskiego "Niobe" (1951). Krata żelazna zamykająca wyjście do ogrodu projektu Tylmana z Gameren. Po prawej stronie od wejścia głównego znajduje się Mała Szatnia, w której można zobaczyć portrety Radziwiłłów oraz miedzioryt przedstawiający drzewo genealogiczne ich rodziny. Pozostała część parteru przeznaczona jest na sale użytkowe i jest niedostępna dla zwiedzających. Wśród nich: gabinet księcia, kancelaria, palarnia, Sala Wenecka (dziś pełni funkcje sali jadalnej).
Wstępujemy na główna klatkę schodową, zbudowaną w latach 1766-1768. Ściany i plafon pokryte błękitnymi płytkami ceramicznymi. Klatkę schodową zdobią rokokowe rzeźby kupidynów, amorek, stylizowane głowy sfinksów oraz obrazy.
Przechodzimy do Białej Sali, która pełniła funkcje reprezentacyjne, sali balowej i kaplicy domowej. Zwracamy uwagę na bogatą sztukaterię pochodzącą z trzech okresów: końca XVIII wieku (Szymon Bogumił Zug), około połowy XIX wieku (Franciszek Maria Lanci lub Henryk Marconi) i z 1927 roku. W narożnej wnęce kapliczka, urządzona w 1784 roku z dominującym akcentem w postaci obrazu Vir Dolorum pędzla Hansa Hoffmanna. W bliźniaczej wnęce w drugim rogu umieszczono kopię rzeźby św. Cecylii z końca XVIII wieku  i brązową płaskorzeźbę "Geniusz śmierci" z 1806 roku.
Wchodzimy do Gabinetu Żółtego o klasycystycznym wystroju wnętrza, pokryty dekoracją malarską o wzorach arabeskowo-groteskowych, motywach roślinnych i figuralnych. Wyposażenie: popiersie dziecka z marmuru na kominku z XVIII wieku, harmonijka szklana z 1800 roku oraz obrazy z XVII-XVIII wieku.
Idziemy teraz do Sypialni Wojewody. Na ścianach liczne portrety Radziwiłłów oraz ich przyjaciół z końca XVIII i początku XIX wieku. Resztę wyposażenia stanowią wyroby z porcelany i majoliki, świeczniki i popiersie z brązu.
Kolejne pomieszczenie to Gabinet Zielony, dawniej znany jako Gabinet Księcia. Tu, tak samo jak w Gabinecie Żółtym, zachowały się malowidła naścienne o podobnej stylistyce. W przeszklonym kredensie eksponowane są rozmaite wyroby ceramiczne, pochodzące z manufaktur europejskich oraz dalekowschodnich. Na ścianach liczne portrety z XVIII i XIX wieku.
Udajemy się do Biblioteki, dużej sali zlokalizowanej nad sienią główną. Pierwotnie była tu galeria obrazów, bibliotekę pałacową umieszczono to w XIX wieku. Trzynaście mahoniowych szaf bibliotecznych zawiera ponad 10 tysięcy woluminów księgozbioru nieborowskiego, w tym starodruki z XVI do XIX wieku, wydawnictwa kartograficzne oraz dwa zabytkowe globusy przedstawiające niebo i ziemię wykonane w latach 1683-1693. Wyposażenie: kominek z białego marmuru, wiszące świeczniki kryształowe, angielski barometr z XIX wieku. Oraz kanapy, fotele, stoły i stoliki z XVIII i XIX wieku, nad kominkiem portret arcybiskupa Radziejowskiego, a nad szafami portrety władców europejskich.
Kierujemy się do skrzydła zachodniego do Małej Jadalni. W XVIII wieku stanowiła przedpokój Salonu Czerwonego. Klatkę schodową na piętro mansardowe dobudowano w 1922 roku. Wyposażenie: rokokowy kominek, meble angielskie z XVIII i początku XIX wieku, kredens z ekspozycją szkła z XVIII wieku, zegar francuski z XVIII w., dwa portrety: króla Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz Jakuba Fleminga, marszałka saskiego.
Wchodzimy do Salonu Czerwonego, który zachował, w niemal niezmienionym stanie, styl rokokowy. Dominującym elementem kolorystycznym są karmazynowe repliki adamaszków liońskich z XVIII wieku. Ponadto piec z kafli nieborowskich, rokokowe umeblowanie salonu, kryształowy żyrandol, wazony z porcelany saskiej, kobierzec perski oraz obrazy.
Przechodzimy do Sypialni Księstwa. W niej: kominek z marmuru kararyjskiego z 1784 roku, podwójne mahoniowe łóżko, szafy nocne z okresu międzywojennego, inne meble z XVIII i XIX wieku oraz portrety. Przy sypialni Gotowalnia z angielską mahoniową gotowalnią podróżną z XVIII wieku, sekretarzyk dziecięcy, lustro w pozłacanej ramie i kobierzec kaukaski. Obok znajduje się buduar o neorokokowym wystroju. Jego wyposażenie stanowią meble angielskie z początku XIX wieku, portrety i obrazy zdobiące ściany.
Ostatnim pomieszczeniem w tym skrzydle jest Gabinet Biblioteczny, pełniący funkcje pracowni i czytelni. W środku rokokowy kominek, nad nim portret dziecięcy Michała Hieronima Radziwiłła, sekretera, fotel z XVIII wieku, rokokowe i klasycystyczne szafki, biurko oraz dwie szafy biblioteczne, rokokowy zegar, portrety na ścianach.
Przez Bibliotekę udajemy się do klatki schodowej i opuszczamy pałac. Piętro mansardowe nie jest dostępne dla zwiedzających, ale tam też przechowywane są różne zbiory pałacowe. Kierujemy się na wschód do zabudowań dworskich. Pierwszym budynkiem jest domek ogrodnika z XIX wieku, po przeciwnej stronie podwórca wozownia i stajnia zbudowane w XVIII wieku. Na wprost przed ogrodzeniem znajduje się "Nowa" Oranżeria z końca XVIII wieku. Skręcamy w prawo. Za murkiem po lewej stronie zlokalizowane są domy oficjalistów z XVIII i XIX wieku. Znów skręcamy w prawo do budynku "Starej" Oranżerii z końca XVIII wieku, połączonej z cieplarnią i szklarnią.

Wracamy do parku, który oprócz ogrodu wilanowskiego jest najlepiej zachowanym ogrodem barokowym w Polsce. W latach powojennych przeszedł on radykalną rekonstrukcję pod kierownictwem Gerrarda Ciołka. Drzewostan parku składa się głównie z lip, klonów, kasztanowców, białodrzewów, świerków, grabów, wierzb, topoli i modrzewi. Do najstarszych drzew należą dwa platany zasadzone w 1770 roku. Zgodnie z założeniami francuskiej szkoły ogrodowej, ogród nieborowski posiada przed południową elewacją pałacu partery kwiatowe i niskie labirynty bukszpanowe oraz aleję lipową z trawnikiem dywanowym, otoczoną gabinetami i boskietami, uformowanymi ze strzyżonych szpalerów grabowo-lipowych. Od strony zachodniej ogród opiera się o kanał, za kanałem znajduje się park krajobrazowy. Łącznie można w parku wyróżnić około 100 gatunków i odmian drzew i krzewów. Ozdobą ogrodu są tez elementy lapidarne i inne ozdoby rzeźbiarskie. Opuszczamy teren pałacu nieborowskiego.
Po przeciwległej stronie drogi znajdują się pozostałe zabudowania dawnego folwarku nieborowskiego: dawny zajazd, spalony i odbudowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku, dawny czworak z 1800 roku ze stylizowanymi łowickimi wnętrzami, spichlerz z 1850 roku, który został przeznaczony na wystawy czasowe.
Nieopodal kompleksu pałacowego znajduje się gospodarstwo agroturystyczne "Stajnia u Kowala" oferująca noclegi, kursy i obozy jeździeckie oraz organizację imprez. Zajazd Rozdroże oraz dworek Biała Dama oferujące noclegi, ciepłe posiłki, organizacje różnego typu imprez.

Udajemy się w kierunku północnym w stronę Bednar. Po przejściu około kilometra docieramy do kościoła parafialnego p.w. Matki Boskiej Bolesnej . Kościół ufundowany został w 1419 roku przez Nieborowskich. W XVII wieku odrestaurowany. Nową świątynię wzniesiono w 1717 roku. Obecny kościół zbudowano z funduszy księcia Zygmunta Radziwiłła i ofiar parafian w latach 1871-1883. Konsekrowany dnia 5 czerwca 1887 roku przez abp Wincentego Chościaka Popiela. Do najcenniejszych obiektów wyposażenia należą: obraz "Ukrzyżowanie" z XVI wieku, "Madonna z Dzieciątkiem" z XVII w., rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII w. W krypcie pod ołtarzem głównym znajdują się grobowce Aleksandry, Michała i Piotra Radziwiłłów.

Opuszczamy kościół i kierujemy się na północ do Bednar (5 km) Po drodze w Julianowie mijamy przydrożną kapliczkę - pomnik Legionistów. w 1330 roku nastąpiła erekcja kościoła parafialnego w Bednarach. Obecny kościół parafialny p.w. św. Małgorzaty wzniesiono w 1893 roku na miejscu lokalizacji wcześniejszych świątyń. Wnętrze zdobią polichromie Mieczysława Jurgielewicza z 1943 roku. Naszą wędrówkę kończymy na stacji PKP Bednary, skąd wracamy pociągiem do Łowicza.